VS laten 500 ton koekjes voor ondervoede kinderen vernietigen na stopzetten USAID-hulp

In Dubai wachten 500 ton aan voedzame koekjes op vernietiging. De energierijke voorraden waren oorspronkelijk bestemd voor ondervoede kinderen in Afghanistan en Pakistan, maar zullen binnenkort worden verbrand. Voor een meerprijs van 130.000 dollar.

Dit artikel is geschreven door

is nieuwsredacteur bij De Morgen

Gepubliceerd op 17 juli 2025, 10:00

 

De koekjes maakten deel uit van een grootschalig voedselhulpprogramma van USAID, het Amerikaanse agentschap voor internationale ontwikkeling. Ze waren specifiek ontwikkeld om snel calorieën te leveren aan mensen in crisissituaties zonder kookgelegenheid. De vorige Amerikaanse regering onder Joe Biden kocht ze aan voor ongeveer 800.000 dollar om ze uit te delen in Afghanistan en Pakistan.

Bezuinigingen treffen hulpprogramma’s

Michael Rigas, een hoge functionaris bij het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, bevestigde voor een senaatscommissie dat de voorraden het slachtoffer zijn geworden van de “sluiting van USAID”.

De drastische ommekeer in het Amerikaanse buitenlandbeleid begon in januari, toen president Donald Trump per decreet de buitenlandse hulp bevroor. Vervolgens schrapte hij meer dan 80 procent van de USAID-programma’s. Op 1 juli kondigde minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio het officiële einde van USAID aan. Rubio stelt dat de VS voortaan zal focussen op landen “die zowel het vermogen als de bereidheid hebben getoond om zichzelf te helpen”.

Terwijl het Wereldvoedselprogramma waarschuwt dat 319 miljoen mensen wereldwijd acute voedselonzekerheid ervaren, zoekt de VS naar een nieuwe aanpak. De Amerikaanse buitenlandminister Rubio spreekt over een verschuiving van een op liefdadigheid gebaseerd model naar een strategie gericht op duurzame groei en private investeringen. De precieze uitwerking daarvan en de gevolgen voor de meest kwetsbaren blijven vooralsnog onduidelijk.

Wekenlange strijd

Tijdens deze beleidsveranderingen vochten Amerikaanse hulpverleners wekenlang om de voedselvoorraden te redden. Hun inspanningen waren deels succesvol: 622 ton koekjes met een vervaldatum in september konden worden overgedragen aan het Wereldvoedselprogramma van de VN voor distributie in Syrië, Bangladesh en Myanmar. Die redding kwam er pas na een expliciete waarschuwing voor “verspilling van belastinggeld”.

Voor 500 ton koekjes met een vervaldatum in juli is het te laat. Jeremy Lewin, hoofd Buitenlandse Hulp bij Buitenlandse Zaken, liet verzoeken voor de overdracht van de koekjes immers wekenlang onbeantwoord.

Die grote hoeveelheid ligt in een opslagplaats in Dubai klaar om verbrand te worden. Tegen een meerprijs van 130.000 dollar, omgerekend 112.000 euro. Volgens een analyse van persagentschap Reuters hadden die voorraden ongeveer 27.000 mensen een maand lang kunnen voeden.

Kritiek

De vernietiging van bijna 500 ton voedsel roept vragen op over efficiënt gebruik van overheidsmiddelen. Democratisch senator Tim Kaine bekritiseerde de keuze om “het voedsel te laten bederven en vervolgens te verbranden” in plaats van het uit te delen.

Bovendien bleek uit interne communicatie dat USAID-medewerkers een strikt communicatieverbod kregen opgelegd en verboden werden om hierover te spreken met hulporganisaties die om de koekjes vroegen. Kenneth Jackson, een van de nieuwe leidinggevenden, waarschuwde: “Het niet naleven van deze richtlijn zal leiden tot disciplinaire maatregelen.”

60.000 ton

Het totaalplaatje maakt de wijzigingen in de internationale hulp nog schrijnender. De beslissing om de USAID-programma’s stop te zetten, leidde er immers toe dat meer dan 60.000 ton voedselhulp in magazijnen over de hele wereld vast kwam te zitten.